Sociale cohesie, een thema dat u vast niet onbekend is. Het begrip duidt op de sociale samenhang tussen verschillende groepen binnen onze samenleving. Wanneer deze sociale cohesie in het geding is, kan dit merkbare gevolgen hebben voor bewoners en ambtenaren. Op het moment dat de sociale cohesie afneemt, neemt het gevoel van onveiligheid onder mensen namelijk juist toe.
Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat is uitgevoerd door de Belgische expert dr. Mathieu Marlier. Hij deed onderzoek naar de samenhang tussen sociale cohesie en sport. Het faciliteren van speel- en beweeglandschappen in uw gemeente kan namelijk een belangrijke bijdrage leveren aan verbetering van de sociale cohesie.
De waarde van speelplaatsen voor de sociale cohesie
De toegevoegde waarde van het sporten voor de sociale cohesie ligt niet eens zozeer in het sporten zelf, maar des te meer in het samen sporten. Want dat beweging goed is voor onze fysieke en mentale gezondheid wisten we al. Maar wanneer we samen sporten wordt hier ook nog een sociaal aspect aan toegevoegd.
Dat samen sporten hoeft niet te betekenen dat bewoners afspreken om samen te gaan sporten in de buurt. De kracht zit juist in de informele ontmoetingsmomenten die als vanzelf ontstaan wanneer buren elkaar tegenkomen tijdens het sporten. Een praatje is dan al snel gemaakt.
Speelplaatsen als sociale knooppunten
Datzelfde geldt voor kinderen die samen buiten spelen in de openbare ruimte. Bij kinderen gaat het opzoeken van nieuwe vriendjes en vriendinnetjes tijdens het spelen zelfs haast vanzelf. Maar heeft u op een speelplaats weleens heel bewust gekeken naar de mensen die er aanwezig zijn? Zijn het alleen kinderen?
Nee, vaak niet. Ouders, opa’s en oma’s, vriendjes en vriendinnetjes, buren met de meest diverse achtergronden: ze ontmoeten elkaar in de lokale speeltuin. Anne Koning, voorzitter van de branchevereniging Spelen & Bewegen, licht dat kort en krachtig toe: ‘Speelplaatsen zijn de sociale knooppunten van de wijk.’ Ook de organisatie ZonMw onderstreept dit in haar onderzoeksverslag Buurtfuncties terug naar de speeltuin.
”‘De speeltuin is meer dan een tuin om in te spelen. Het is een ontmoetingsplek waar verbindingen ontstaan tussen kinderen en volwassenen van verschillende achtergronden. De speeltuin levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de sociale cohesie in de wijk.’ – ZonMw in het onderzoeksverslag ‘Buurtfuncties terug naar de speeltuin’
Maar: sociale veiligheid gaat daarbij voorop
Het staat dus buiten kijf dat bewegen en spelen in de openbare ruimte een essentiële sociale lijmfunctie vervuld. Maar dan moet die openbare ruimte wel aantrekkelijk zijn om samen in te spelen, bewegen en ontmoeten. De juiste faciliteiten moeten aanwezig zijn.
Ook mogen de basisvoorwaarden hiervoor niet uit het oog worden verloren, denk maar aan de pyramide van Maslow. In deze pyramide is de behoefte aan sociale contacten onderhevig aan de ervaring van veiligheid en zekerheid. Deze lijn is ook door te trekken naar de openbare ruimte en naar speel- en beweeglandschappen.
Deze kunnen de sociale cohesie pas bevorderen wanneer mensen zich veilig genoeg voelen om met anderen in contact te raken en zo waardevolle verbindingen te leggen.
3 tips bij het versterken van de sociale cohesie door speelplaatsen
1. Budget een uitdaging? Vraag een VSB-fonds aan
2. Houd rekening met de sociale veiligheid
3. Betrek bewoners actief bij een openbare ontmoetingsplek
Persoonlijk advies ontvangen?
Vul dan het formulier in. Wij nemen binnen één werkdag contact met je op.
